Пытанні грамадзянства Рэспублікі Беларусь

Прававыя асновы дзяржаўнага рэгулявання ў галіне грамадзянства, падставы і парадак набыцця, захавання і спынення грамадзянства Рэспублікі Беларусь, прыняцце, выкананне і абскарджанне рашэнняў па пытаннях грамадзянства, асаблівыя выпадкі змены і захавання грамадзянства, кампетэнцыя дзяржаўных органаў, а таксама правы і абавязкі грамадзян Рэспублікі Беларусь у гэтай галіне рэгулююцца Законам Рэспублікі Беларусь «Аб грамадзянстве Рэспублікі Беларусь» ад 1 жніўня 2002 года № 136-З, а таксама Палажэннем аб парадку разгляду пытанняў, звязаных з грамадзянствам Рэспублікі Беларусь. 

ВЫХАД З ГРАМАДЗЯНСТВА РЭСПУБЛІКІ БЕЛАРУСЬ

Падставы для выхаду з грамадзянства Рэспублікі Беларусь:

Артыкул 18 Закона «Аб грамадзянстве Рэспублікі Беларусь» ад 1 жніўня 2002 года № 136-З: 

Выхад з грамадзянства Рэспублікі Беларусь ажыццяўляецца ў парадку, устаноўленым Прэзідэнтам Рэспублікі Беларусь, пры адсутнасці падстаў, прадугледжаных артыкулам 20 гэтага Закона. 

Артыкул 20 Закона «Аб грамадзянстве Рэспублікі Беларусь» ад 1 жніўня 2002 года № 136-З: 

Спыненне грамадзянства Рэспублікі Беларусь не дапускаецца, калі грамадзянін Рэспублікі Беларусь: 

• з'яўляецца абвінавачаным альбо ў дачыненні да яго маецца ўступіўшы у законную сілу і падлягае выкананню абвінаваўчы прысуд суда; 
• мае запазычанасць па падатках або іншыя непагашаныя даўгі і абавязацельствы перад Рэспублікай Беларусь, яе юрыдычнымі і фізічнымі асобамі;
• не мае іншага грамадзянства або гарантый яго набыцця.

Дакументы аб выхадзе з грамадзянства Рэспублікі Беларусь прымаюцца Пасольствам толькі ад грамадзян Рэспублікі Беларусь, якія аформілі дазвол на пастаяннае пражыванне за межамі Рэспублікі Беларусь і якія стаяць на консульскім уліку ў Пасольстве Рэспублікі Беларусь у Чэшскай Рэспубліцы. 

Афіцыйныя дакументы, выдадзеныя чэшскімі органамі (пасведчанне аб нараджэнні, пасведчанне аб шлюбе, пасведчанне аб набыцці грамадзянства, дакументы аб адукацыі і іншыя), якія прадстаўляюцца грамадзянамі ў прыватным парадку ў Пасольства для ажыццяўлення адміністрацыйных працэдур павінны быць легалізаваныя (завераны апастыль) у адпаведных кампетэнтных органах Чэхіі (Міністэрстве замежных спраў, Міністэрстве юстыцыі, Міністэрстве адукацыі). 

Згодна з пп.38-39 Палажэння аб парадку разгляду пытанняў, звязаных з грамадзянствам Рэспублікі Беларусь, выхад з грамадзянства Рэспублікі Беларусь асобы, якія пастаянна пражываюць за мяжой, ажыццяўляецца на падставе яго асабістай заявы аб выхадзе з грамадзянства Рэспублікі Беларусь, якая складаецца ў адвольнай форме і падаецца на імя Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь ў органы дыпламатычнай службы. Заява прымаецца да разгляду пры ўмове, што асоба знаходзіцца на консульскім уліку.

Да заявы аб выхадзе з грамадзянства Рэспублікі Беларусь прыкладаюцца наступныя дакументы: 

• анкета ў двух экзэмплярах (бланк і ўзор запаўнення) 
• чатыры фатаграфіі памерам 30x40 мм.; 
• аўтабіяграфія (план складання); 
• пашпарт грамадзяніна Рэспублікі Беларусь; 
• копіі старонак пашпарта грамадзяніна замежнай дзяржавы (калі асоба набыла грамадзянства замежнай дзяржавы на дзень падачы заявы аб выхадзе з грамадзянства Рэспублікі Беларусь) альбо дакумент (даведка) паўнамоцнага органа замежнай дзяржавы аб пацверджанні прадастаўлення асобе грамадзянства гэтай дзяржавы ў выпадку яго выхаду з грамадзянства Рэспублікі Беларусь; 
• пасведчанне аб нараджэнні заяўніка; 
• дакументы органаў, якія рэгіструюць акты грамадзянскага стану, аб заключэнні (скасаванні) шлюбу заяўнікам; 
• квітанцыя аб выплаце консульскага збору або дакумент аб вызваленні ад яго выплаты. Стаўка консульскага збору за разгляд заявы аб выхадзе з грамадзянства Рэспублікі Беларусь складае 250 еўра.

Пры падачы заявы аб выхадзе з грамадзянства Рэспублікі Беларусь сумесна з непаўналетнімі дзецьмі: 

• да заявы аднаго з бацькоў прыкладаюцца пасведчання аб нараджэнні дзяцей і натарыяльна засведчаная згода кожнага дзіцяці ва ўзросце ад 14 да 18 гадоў на выхад з грамадзянства Рэспублікі Беларусь; 
• калі адзін з бацькоў хадайнічае аб выхадзе з грамадзянства Рэспублікі Беларусь сумесна з непаўналетнімі дзецьмі, падаецца натарыяльна засведчаная згода другога з бацькоў — грамадзяніна Рэспублікі Беларусь на спыненне дзецьмі грамадзянства Рэспублікі Беларусь; 
• калі месца знаходжання другога з бацькоў – грамадзяніна Рэспублікі Беларусь невядома, у орган дыпламатычнай службы, які прымае заяву аб выхадзе з грамадзянства Рэспублікі Беларусь, павінна быць прадстаўлена даведка МУС, якая пацвярджае, што другі бацька пастаянна не пражывае на тэрыторыі Рэспублікі Беларусь;

Калі ў асобы, якая хадайнічае аб выхадзе з грамадзянства Рэспублікі Беларусь, маюцца непаўналетнія дзеці ад шлюбу, які скасаваны, яна павінна прадставіць натарыяльна засведчаную заяву былога мужа (жонкі) аб наяўнасці або адсутнасці да яго матэрыяльных прэтэнзій.

Бацькі, якія шукаюць аб выхадзе з грамадзянства Рэспублікі Беларусь, могуць выказаць у заяве просьбу аб захаванні грамадзянства Рэспублікі Беларусь іх дзецям ва ўзросце да 16 гадоў.

У адпаведных выпадках падаюцца копіі дакументаў аб скасаванні шлюбу, смерці аднаго з бацькоў, усынаўленні, пазбаўленні бацькоўскіх правоў, выплаце аліментаў і іншыя дакументы, якія маюць значэнне пры разглядзе пытання аб выхадзе з грамадзянства Рэспублікі Беларусь. 

Дакументы, якія прадстаўляюцца ў Пасольства,, выдадзеныя кампетэнтнымі органамі Чэшскай Рэспублікі, павінны быць перакладзены на рускую мову і завераны судовым перакладчыкам. 

АБ ГРАМАДЗЯНСТВЕ ДЗЯЦЕЙ, ЯКІЯ НАРАДЗІЛІСЯ ПАСЛЯ 06.07.2006 І ЯКІЯ СТАЛІ ПА НАРАДЖЭННІ ЗАМЕЖНЫМІ ГРАМАДЗЯНАМІ

Да 06.07.2006 грамадзянства дзяцей, якія нарадзіліся на тэрыторыі Чэшскай Рэспублікі, адзін з бацькоў якіх з'яўляўся грамадзянінам Рэспублікі Беларусь, вызначалася выбарам бацькоў. У выпадку выбару бацькамі для дзіцяці грамадзянства Чэшскай Рэспублікі і афармлення адпаведных дакументаў у кампетэнтных органах, дзіця аўтаматычна губляў грамадзянства Рэспублікі Беларусь. 

У сувязі з выхадам 06.07.2006 Чэшскай Рэспублікі з Дагавора аб прадухіленні ўзнікнення падвойнага грамадзянства ад 06.06.1980 і згодна з Законам Рэспублікі Беларусь «Аб грамадзянстве Рэспублікі Беларусь», дзіця набывае грамадзянства Рэспублікі Беларусь, калі хаця б адзін з бацькоў дзіцяці знаходзіцца ў грамадзянстве Рэспублікі Беларусь, незалежна ад месца нараджэння дзіцяці (артыкул 13). 

У адпаведнасці з законам бацькі маюць права выбару: альбо захаваць за сваім дзіцем грамадзянства Рэспублікі Беларусь і аформіць для яго беларускі пашпарт, альбо аформіць для дзіцяці страту беларускага грамадзянства (пасля рэгістрацыі страты беларускага грамадзянства дзіцем для ўезду ў Беларусь трэба атрымліваць візу). Страта беларускага грамадзянства рэгіструецца толькі ў дачыненні да дзяцей, якія па нараджэнні маюць грамадзянства замежнай дзяржавы. 

Калі адзін з бацькоў, грамадзянін Рэспублікі Беларусь, аформіў ва ўстаноўленым парадку дазвол на пастаяннае пражыванне за межамі Рэспублікі Беларусь і знаходзіцца на консульскім уліку, у Пасольства неабходна прадаставіць:

Па выніках разгляду заявы аб рэгістрацыі страты грамадзянства Пасольствам Рэспублікі Беларусь у Чэшскай Рэспубліцы афармляецца адпаведная даведка, якая абавязковая да прад'яўленні ў Пасольства пры кожным звароце за візай для дзіцяці. 

УВАГА: У выпадку, калі адзін з бацькоў, грамадзянін Рэспублікі Беларусь, застаецца зарэгістраваным (прапісаным) на тэрыторыі Рэспублікі Беларусь, дакументы для афармлення пашпарта альбо афармлення страты грамадзянства Рэспублікі Беларусь падаюцца ў органы ўнутраных спраў Рэспублікі Беларусь па месцы прапіскі. Спіс неабходных дакументаў ўдакладняецца там жа самастойна. У Пасольстве Рэспублікі Беларусь у Чэшскай Рэспубліцы ў такім выпадку для ўезду дзіцяці ў Рэспубліку Беларусь неабходна аформіць Пасведчанне на вяртанне ў Рэспубліку Беларусь.